ETPC potępia Polskę za brak niezawisłości sądów w sprawie Wałęsy

Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPC) w czwartek zażądał od Polski podjęcia „odpowiednich środków prawnych” przeciwko „brakowi niezależności” sądownictwa po zbadaniu sprawy byłego prezydenta i laureata Pokojowej Nagrody Nobla Lecha Wałęsy.

Symbol Polski niepodległości, Wałęsa, 80-letni i historyczny przywódca ruchu Solidarność, który przyczynił się do upadku rządów komunistycznych, był pierwszym demokratycznym prezydentem postkomunistycznej Polski (1990-1995).

Jednak w 2005 roku został publicznie oskarżony o współpracę z reżimem komunistycznym, a Wałęsa bronił się przed polskim sądem, który w 2011 roku wydał na jego korzyść wyrok.

Jednak w 2017 roku za rządów konserwatywnej Partii Prawo i Sprawiedliwość (BIS) weszła w życie nowa ustawa umożliwiająca złożenie „nadzwyczajnej apelacji” do Sądu Najwyższego.

Na mocy tej ustawy Prokurator Generalny zaskarżył orzeczenie na korzyść Wałęsy, które zostało uchylone przez Nadzwyczajną Izbę Odwoławczą. Były polski prezydent odwołał się wówczas do Paneuropejskiego Trybunału Sprawiedliwości z siedzibą w Strasburgu (północno-wschodnia Francja).

Reklama — przewiń, aby kontynuować

W czwartek ETPC potępił Polskę za naruszenie zasad „prawa do sprawiedliwego procesu”, „rządów prawa” i „prawa do poszanowania życia prywatnego”.

Sędziowie uznali, że Nadzwyczajna Izba Apelacyjna nie spełnia definicji „niezależnego i bezstronnego sądu”, a przekazanie uprawnień do apelacji od ostatecznego wyroku powiązanemu z rządem Prokuratorowi Generalnemu stałoby się „narzędziem politycznym”.

Europejski Trybunał stwierdził, że sprawy noblistki „nie można oddzielić od ówczesnego klimatu politycznego i konfliktu między Wałęsą a BIS”, zwracając się do polskiego rządu o „podjęcie odpowiednich środków prawnych”, aby położyć kres tym naruszeniom.

Reklama — przewiń, aby kontynuować

Polska musi także zapłacić 30 000 euro (32 700 dolarów) za „szkody moralne”.

Ustępujący polski wiceminister sprawiedliwości Sebatian Kaleda uznał, że ETPC nie ma prawa oceniać działalności wymiaru sprawiedliwości państwa członkowskiego Rady Europy.

apz-bo/tjc/szt