Auschwitz, wejście i śmierć – La Provincia

Pierwszym wrażeniem, gdy wysiadałeś z autobusu z oddalonego o 70 km Krakowa, było przybycie do Loro Parque, z niezwykłym subtropikalnym upałem, różnorodnym tłumem, głównie nastolatkami i klasycznymi kołowrotami (nie mylić z piecami do spalania). Ale wkrótce widzi coś innego: w grupie nastolatków jest dziewczyna niosąca bukiet kwiatów. Po oddalonych od siebie o 3 km obozach koncentracyjnych i zagłady Auschwitz i Birkenau przechadza się tak wiele grup, w większości dzieci w wieku szkolnym, że zastanawiacie się, czy jest na świecie ktoś, kto nie odwiedził ich wcześniej, przynajmniej w Polska. Ci, którzy przebywali w Auschwitz, ocaleli tak, jak naziści zostawili ich podczas ucieczki.

Nudny i nieco biurokratyczny akcent polskiego przewodnika sprawia, że ​​trzygodzinny spacer przypomina pogrzeb. Są momenty, kiedy pełne napięcia spacery grup uczniów i turystów sprawiają, że wyobrażamy sobie, że wszyscy jesteśmy grupami niedawno przybyłych więźniów, którzy są zabierani i nie wiemy dokładnie dokąd. Hanna wyraźnie nie lubi Niemców. Trudno nie pomylić ich z nazistami, ale byłoby to niesprawiedliwością. Upiera się przy grabieży przez nazistów majątku zamożnych (głównie biednych) Żydów i wymienia kilka firm „ponad dwa tysiące”, które czerpały korzyści finansowe z obecności Auschwitz-Birkenau. Firma farmaceutyczna Bayer, firma tekstylna Hugo Boss i firma przemysłowa Siemens to tylko niektóre z nazwisk, które wymienia.

Więźniowie żyli razem w przeludnionych warunkach, byli torturowani, a czasem rozstrzeliwani o ścianę na dziedzińcu, która była wiecznie nasiąknięta krwią, a dziś wisi flaga w niebiesko-białe paski, tej samej grubości, co paski na flanelowych piżamach, które nosili więźniowie. , każdy z własnym, odrębnym sowieckim więźniem żydowskim, antyspołecznym, kryminalnym itp. Aż osiągnie 15 gatunków. Dlatego flaga powiewająca na dziedzińcu muru jest ważna, bo jednoczy wszystkie ofiary, bez względu na rasę, wyznanie czy pochodzenie. Oprócz piżam więźniowie otrzymywali drewniane drewniaki. Według pisarza Primo Levi, ocalałego z Auschwitz, te buty były pierwszymi drzwiami, przez które śmierć wkroczyła do ich ciał z powodu powstałych przez nie ran i infekcji spowodowanych brakiem lekarstw.

Więźniami Auschwitz byli głównie polscy chłopi (ponieważ pozostawili miejsce wyższej rasie niemieckiej do swobodnego rozprzestrzeniania się na swoich polach, nazywali ją „Lebensraum”), Żydzi (w większości), Cyganie i sowieccy jeńcy wojenni (prawie zawsze nadzy) . ), przestępców, „aspołecznych” (prostytutki, homoseksualistów, włóczęgów) i więźniów politycznych. Żyły wśród ogromnych szczurów (zjadających ludzkie mięso) i cierpiały na ciągłą biegunkę wynikającą z niedożywienia (200 gramów twardej skórki chleba dziennie, czasem z kawałkiem kiełbasy i obrzydliwą zupą). Nie brali prysznica i nie było łazienek. Wiele kobiet w Birkenau przestało miesiączkować, wspólnie odprężając się o dwóch określonych porach dnia, przed i po dniu pracy, w wykopanych w ziemi dołach. Powszechną praktyką były przemoc wśród więźniów, prostytucja i napaści na tle seksualnym.

Dla Adolfa Hitlera Żydzi byli czymś więcej niż ludźmi. Powiedział: „Moralność to coś dla Żydów”. Naziści powierzyli brudną robotę Sonderkommando, złożonemu z najpotężniejszych więźniów, których regularnie eksterminowano, aby nie mogli już świadczyć o tym, co wiedzieli. Skierowali grupy do „łaźni odkażających”, a po dwudziestu minutach spryskania ich Cyklonem B (niezwykle tanim i śmiercionośnym gazem) wciągnęli ułożone ciała do wind i spalili je dwa na dwa lub trzy na -trzy. Następnie oczyścili przestrzeń ze szczątków ludzkich, krwi i odchodów. Gdy nie działały krematoria, palono je w dużych dołach wykopanych w ziemi, wykorzystując jako paliwo tłuszcz ze zwłok. Prochy wrzucono do największej w Polsce rzeki Wisły, która przez te lata przewoziła tony prochów tysięcy zmarłych. „Bez ciała nie ma zbrodni” – dlatego zniknęli. Jeśli w Polsce powstał „Konzentrationslager”, to dlatego, że w kraju mieszkało wielu Żydów i był to obszar kontrolowany przez Niemców, położony z dala od Europy Zachodniej. Wszelkiego rodzaju okrucieństwa można popełnić bez wiedzy o tym.

Zamordowano milion sto tysięcy osób, z czego 90% stanowili Żydzi. Są jak liście spadające z wielkiego drzewa. Tylko 200 udało się uciec. Jeśli się powiedzie, represje – śmiertelne – zostaną skierowane przeciwko członkom waszego bloku, waszym krewnym, waszym ojcom, waszym matkom i waszym dzieciom, jeśli byli w terenie. Naziści żądali od więźniów „odpowiedzialności zbiorowej”. Podobnie, jeśli popełnisz samobójstwo rzucając się na przewód elektryczny. Podczas wycieczki zobaczysz przerażające gabloty zawierające ponad 3000 kieliszków z tamtego okresu, wszystkie prawie identyczne, okrągłe z cienkimi metalowymi oprawkami; tysiące par butów, po których można poznać pochodzenie społeczne ich właścicieli, oraz setki twardych i brązowych toreb różnej wielkości, z których wiele ma wypisane nazwiska właścicieli; dziesiątki protez i kul eksterminatorów, skradzionych przez hitlerowców na własny użytek; Próbki piżam i naszywek.

Pokazano zdjęcia okropności obozu, potajemnie robione przez więźniów, których w końcu odkryto i zabito; Tysiące zdjęć więźniów wskazuje rok i miejsce ich urodzenia oraz datę wejścia i śmierci na teren parku. Prawie wszystkie długości pobytu wahają się od kilku miesięcy do maksymalnie dwóch lat. Ponieważ Niemcy już przegrywały wojnę, pociągi przyjeżdżały bezpośrednio do Birkenau pełne Żydów w bydlęcych wagonach, bez światła i powietrza. Tych, którzy przeżyli przeniesienie, szybko podzielono na dwie kolumny po pięć osób każda. Jeśli masz ponad 50 lat, jesteś słaby lub chory, w ciągu kilku godzin zostaniesz zagazowany.

Najbardziej szokującą rzeczą w gablotach były góry ludzkich włosów, prawie wszystkie ciemne, ale niektóre były bardzo blond. Naziści robili z nich między innymi peruki i liny. Skradziono nie tylko majątek więźniów, ale także części ich ciał. W nagrodzonym Oscarem filmie dokumentalnym Ostatnie dni (1998), wyprodukowanym przez Stevena Spielberga i dostępnym w serwisie Netflix, opowiedziana została historia żydowskiej nastolatki, która przed zagazowaniem połknęła i wydaliła diamenty pozostawione przez matkę. Pewnego razu nie miał czasu oddzielić klejnotów od swoich odpadów przed ponownym połknięciem, ponieważ w pobliżu znajdował się strażnik.

Hanna głębszym głosem twierdzi, że tylko 15% nazistów w kompleksie Auschwitz-Birkenau zostało rozstrzelanych, a pozostali uszli bez szwanku, gdy koniec wojny ujawnił całe ich brudy. Co gorsza, większość przywódców (Hitler, Himmler, Goebbels…) tchórzliwie popełniła samobójstwo, zanim zostali aresztowani. Sadystyczny lekarz Mengele, który przeprowadzał eksperymenty na więźniach (bliźniętach, płci męskiej i żeńskiej, kastrował je, sterylizował, próbował zmienić kolor oczu, amputował im kończyny i testował działanie znieczulenia i nowych leków, często dla rozrywki), uciekł do Brazylia i tam zginęły bez egzekucji.

Rudolf Hoss, nazistowski przywódca Auschwitz-Birkenau, żył szczęśliwie z żoną i czwórką dzieci w dwupiętrowym domu przylegającym do wysokich murów obozu z czerwonej cegły. Udało mu się uciec, ale został schwytany dwa lata później, po tym, jak zdradziła go żona, której Anglicy grozili wysłaniem z dziećmi na Syberię. Hössa osądzono i powieszono na szubienicy ustawionej przy wejściu do komór gazowych w Auschwitz. „Strefa zainteresowań” (Jonathan Glazer, 2023) opowiada tę historię. Przewodnik polecił niemiecki film Ostatni pociąg do Auschwitz (Dana Vavrova, Josef Felsmeier, 2006). Niezbędny jest dokument Holokaust (Claude Lanzmann, 1985). Oprócz powieści graficznej Mysz, historia ocalałego (Art Spiegelman, 1980-1991) jest to jedyna powieść graficzna, która zdobyła nagrodę Pulitzera. Filmem fantasy w pełnym tego słowa znaczeniu jest Lista Schindlera (Steven Spielberg, 1993). A w pobliskim, pięknym Krakowie, dziesięć minut spacerem od Dzielnicy Żydowskiej, po drugiej stronie Wisły, można odwiedzić Fabrykę Oskara Schindlera, której działalność uratowała życie wielu Żydom.

Auschwitz-Birkenau był jedynie szczytem zbrodniczej machiny zorganizowanej przez bogate i potężne państwo. Podobnie jak ataki z 11 marca w Nowym Jorku, symbolizuje to koniec pewnej epoki. Społeczeństwo nie przezwyciężyło jeszcze szoku, ani pod względem jego oddziaływania emocjonalnego, ani ideologicznego. Mój kuzyn Paco mówi, że na teren wchodzi się dobrze, a wychodzi się z duszą na ziemi. Na wspomnienie tej wizyty robi mi się niedobrze, nawet po kilku tygodniach.

W jej ostatnich słowach w Birkenau, w jednym z baraków, w którym kobiety mieszkały stłoczone, w trzypoziomowych drewnianych łóżkach, z których jedno znajdowało się bezpośrednio kilka centymetrów od zimnej i często mokrej podłogi, na słomianych materacach lub bez materaca, na którym śpią . Trójka obok siebie, trójka – Hanna stanowczo mówi nam, że najważniejsze jest, aby nie zapomnieć. Przy wejściu do pierwszych baraków na trasie pojawia się zdanie Jorge Santayany: „Ci, którzy nie pamiętają przeszłości, skazani są na jej powtarzanie”. Dziś mówimy: „Naród, który zapomina o swojej przeszłości, jest skazany na jej powtórzenie”.

Jak skrajna prawica może zwyciężyć w Polsce, skoro na własnej ziemi ma taki przejaw barbarzyństwa? Raul, mój towarzysz podróży, wyjaśnia, że ​​Polakom Auschwitz-Birkenau kojarzy się nie z konkretną ideologią (skrajna prawica), ale z krajem, Niemcami, czyli nie uważają go za swój. Jutro, 15 października, w kraju odbędą się wybory. Zobaczymy, co stanie się z obecnym, sprawującym władzę skrajnie prawicowym rządem Viktora Orbána. Tak zaczynali się naziści w 1933 r., w czasach Republiki Weimarskiej, kiedy partie skrajnie prawicowe zostały demokratycznie doprowadzone do władzy przez rozczarowane społeczeństwo po niekończącej się serii nieudanych wyborów. Naziści przysięgali wówczas zachować legitymację demokratyczną. Szybko zdobyli władzę absolutną.

To, co wydarzyło się potem, to najgorszy wypadek we współczesnej historii, najgorszy koszmar i niewyobrażalny horror.

Szczyt okrucieństwa, jakiego może dopuścić się człowiek.

Od góry do dołu cztery obrazy przedstawiają pozostałości nazistowskiego barbarzyństwa: wózek używany do transportu Żydów; Dostęp kolejowy do Birkenau; Puste puszki po Cyklonie-B zagazowanym w Auschwitz i wejście do Auschwitz „Arbeit macht frei” dla zwiedzających, którzy chcą uzyskać dostęp do pozostałości najbardziej haniebnego epizodu w historii. |