1994, kiedy krew zalana Rwandą

Minęło 28 lat od wydarzenia, które zapoczątkowało realizację straszliwego planu fizycznej eliminacji społeczności Tutsi, 14 proc. populacji, a także 84 proc. obcego pochodzenia.

Wszystko było zaplanowane: 6 kwietnia Habyarimana zmarł, 7 kwietnia premier Agathe Oelijimana został zamordowany; 9 kwietnia zmasakrowali stu Tutsi w kościele w Gikondo, a 18 kwietnia zmasakrowali 12.000 Tutsi na stadionie Gatuaro. Tragedia postępowała, gdy Radio Tysiąca Wzgórz wezwało do ludobójstwa.

Sam skład demograficzny nie był głównym źródłem masakr, a działania zaplanowane na długo przed wybuchem wojny w 1990 roku zaczęły spadać w 1993 roku, kiedy rząd i RPF negocjowały pokój w Republice Rwandy. Arusha, Tanzania.

Politycy bliscy rozmów uważają, że posunęli się naprzód i otworzyli przestrzeń dla pojednania międzyetnicznego, złożonego problemu w regionie Wielkich Jezior, którego spory są w wielu przypadkach wynikiem kolonializmu.

W Rwandzie — kolonii niemieckiej do 1918 r. i belgijskiej od 1924 do 1962 r. — interesy polityczne zależały od struktury państwowej, która tworzyła różnicę między Hutu a Tutsi, przy czym ci ostatni tworzyli wspólnotę cieszącą się przywilejami europejskich mocarstw okupacyjnych. To wyróżnienie wywołało wojnę.

„Tutsi, którzy stanowią 14 procent populacji, otrzymali lepszą pracę, będąc postrzegani jako bardziej Europejczycy, podczas gdy Hutu, większość w Rwandzie, zdegradowali się do mniej wartościowych miejsc pracy” – skomentował france24.com. . o źródłach niezgody.

W 1961 r. elita Hutu przejęła kontrolę nad rządem, zniosła monarchię i ogłosiła kraj republiką, chociaż w 1962 r. została uznana na arenie międzynarodowej, podobnie jak sąsiadujące z nią Burundi.

Szacuje się, że między 1959 a 1964 r. ucisk wewnętrzny zabił 120 000 ludzi, a ponad 160 000 Tutsi uciekło do sąsiednich krajów, a to wykorzenienie pomogło rozwinąć podstawowy styl nacjonalizmu, oparty na solidarności etnicznej jako konieczności przetrwania.

Kilka narodów w regionie Wielkich Jezior, w tym Uganda, udzielało schronienia uchodźcom i wspierało ich w edukacji i pomocy społecznej, a także w gotowości wojskowej, a niektóre przybyły na wygnanie, aby objąć ważne oficjalne stanowiska, jak to było w przypadku Paula Kagame, obecny Rwandy. Prezydent.

Kagame – utworzony jako partyzant w Narodowym Ruchu Oporu, kierowany przez Yoweri Museveni, który obalił rząd Miltona Obote – w 1985 roku utworzył Rwandyjski Front Patriotyczny (FPR) głównie z członkami swojej społeczności.

W październiku 1990 r. Rwandyjski Front Patriotyczny rozpoczął działania zbrojne przeciwko rządowi Habyarimany, wojnie domowej, która ucichła od 1992 r., kiedy partiom udało się podpisać zawieszenie broni, ale na dłuższą metę jeden element zatruł porozumienie: ekstremistyczna Interahamwe milicja.

Armia rwandyjska miała poparcie Francji i Zairu, ich najbliższego sojusznika w regionie, i była wspierana politycznie przez Narodowy Rewolucyjny Ruch na rzecz Rozwoju – MRND – zjednoczony przez Habyarimanę, ale bojownicy Tutsi posunęli się do ataku na stolicę, Kigali. .

W takich warunkach wojny, Rwanda przybyła na początku 1994 roku, wraz z niesławnym wycofaniem się sił rządowych z teatru działań, ale także z bezprecedensową eskalacją rasową, która doprowadziła do szerzenia się niepokojów antytutsi.

To wspólne zanieczyszczenie ideologiczne między przywódcami wojskowymi a Narodowym Ruchem Odbudowy i Rozwoju było zwiastunem możliwej eskalacji przemocy ze strony rządu i obalenia władzy wykonawczej z dwoma prezydentami Hutu, ożywiając plany ludobójcze.

Podobnie w kraju, w którym czynniki społeczno-ekonomiczne są głęboko splecione z nietolerancją etniczną, media odegrały rolę „jubileuszową”, jako agentów promujących masowe mordy w obliczu upadku rozdartej wojną wyższej administracji.

Radio Televisión Libre de las Mil Colinas (RTLM) utworzyło ideologiczną maczugę towarzyszącą masakrom maczetami, idealną broń dla ekstremistycznych gangów, które przekształciły ją ze szlachetnego narzędzia pracy w narzędzie do zabijania, a stację, która stała się oficjalnym głosem „zabijania”. karaluchy” (inyenzi w Kinyarwanda).

Magazyn Kangura, rzeczniczka rządu i propagator nienawiści rasowej, również został powiązany z przestępstwem, podobnie jak jego wersja radiowa; Ich kopie instrukcji odczytano demonstrantom wezwanym przez paramilitarną Interahamwe, którzy w swoich publicznych demonstracjach grozili maczetom, których później użyto.

Bez leczenia na więcej, Habyarimana i Ntaryamira wracali z Arushy 6 kwietnia 1994 r., po kontaktach z RPF, kiedy samolot się rozbił, a w ramach śledztwa ciało prezydenta Rwandy zostało przewiezione do Zairu, wówczas rządzonego przez dyktator Mobutu Sese Seko.

Od podwójnego zabójstwa rozpętało się ludobójstwo, w wyniku którego zginęło od 800 000 do miliona rwandyjskich obywateli społeczności Tutsi, ale także wielu Hutu o umiarkowanych zachowaniach politycznych tęskniących za pokojem, którzy pojawili się w spisie jako spoilery.

Tragedia, w obliczu której stanęła ONZ, redukowała swoje siły, a następnie je ewakuowała, trwała przez 100 dni i odnosiła się do pośredniej odpowiedzialności Francji, do czego przyznał się prezydent Emmanuel Macron podczas swojej oficjalnej wizyty w Kigali w maju 2021 roku.

mgt / do / mt